Góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp đã được thành lập tại Việt Nam được xem là một trong các hình thức đầu tư phổ biến tại Việt Nam và được hiểu là hoạt động đầu tư gián tiếp. Với hoạt động đầu tư gián tiếp các điều kiện về cam kết ngành nghề của Việt Nam tại biểu cam kết WTO, giấy phép kinh doanh, vẫn được áp dụng như trường hợp đầu tư trực tiếp. Tuy nhiên hình thức đầu tư góp vốn, mua cổ phần hiện nay vẫn được nhiều nhà đầu tư lựa chọn bởi ưu thế về thủ tục pháp lý đơn giản ( không thực hiện lập dự án đầu tư như đầu tư trực tiếp), cũng như kế thừa các điểm mạnh về năng lực kinh nghiệm, nguồn khách hàng, thương hiệu …từ doanh nghiệp mà nhà đầu tư tham gia góp vốn, mua cổ phần.
Quy trình thủ tục để nhà đầu tư nước ngoài góp vốn, mua cổ phần trong doanh nghiệp Việt Nam
| Tiến trình | Mô tả chi tiết |
| Bước 1 | Chuẩn bị hồ sơ
Nhà đầu tư cần chuẩn bị danh mục các hồ sơ như đã liệt kê ở trên, bao gồm cả các tài liệu phải dịch thuật và hợp pháp hóa lãnh sự. Bên cạnh đó, Nhà đầu tư cũng cần rà soát và sắp xếp lại ngành nghề kinh doanh của tổ chức kinh tế mà nhà đầu tư dự kiến tham gia góp vốn, mua cổ phần nhằm đáp ứng điều kiện về cam kết của Việt Nam về ngành nghề tại biểu WTO |
| Bước 2 | Xin văn bản chấp thuận góp vốn cho nhà đầu tư nước ngoài
Đây là bước đầu tiên mà Nhà đầu tư cần thực hiện, theo đó tổ chức tiếp nhận Nhà đầu tư sẽ thay mặt Nhà đầu tư để nộp một bộ hồ sơ tại Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc Ban quản lý các Khu công nghiệp nơi mà doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Trong trường hợp ngành nghề của doanh nghiệp chưa được cam kết tại biểu WTO thì thông thường phía cơ quan có thẩm quyền sẽ lấy ý kiến của các cơ quan quản lý khác để có cơ sở xem xét chấp thuận hay từ chối hồ sơ của Nhà đầu tư. |
| Bước 3 | Doanh nghiệp thực hiện thủ tục thay đổi thành viên, cổ đông, chủ sở hữu
Sau khi nhận được kết quả chấp thuận tại Bước 2, doanh nghiệp nộp hồ sơ để thay đổi thông tin Doanh nghiệp tại Phòng đăng ký kinh doanh của Sở Kế hoạch và Đầu tư. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo bằng văn bản nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho doanh nghiệp. Trường hợp từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mới thì phải thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp và nêu rõ lý do. |
| Bước 4 | Mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp/gián tiếp
Sau khi nhận được chấp thuận về việc góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp và doanh nghiệp đã thay đổi thành viên, chủ sở hữu tương ứng thì doanh nghiệp cần lưu ý thực hiện thủ tục mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp nếu doanh nghiệp sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài dẫn đến nhà đầu tư nước ngoài sở hữu từ 51% vốn điều lệ trở lên của doanh nghiệp. Trường hợp tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài thấp hơn 51% thì mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp. |
| Bước 5 | Khai thuế thu nhập cá nhân
Việc mua cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài từ thành viên, cổ đông của doanh nghiệp dẫn đến việc thành viên, cổ đông có phát sinh thu nhập từ việc nhận chuyển nhượng vốn góp. Do đó, cần thực hiện thủ tục khai thuế thu nhập cá nhân với cơ quan thuế trong vòng 10 ngày kể từ ngày hợp đồng chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp có hiệu lực. |
| Bước 6 | Thực hiện xin giấy phép kinh doanh
Giấy phép này sẽ là bắt buộc trong trường hợp việc tham gia góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài làm chuyển đổi doanh nghiệp hiện tại trở thành doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đó có thực hiện hoạt động kinh doanh liên quan đến một số ngành dịch vụ đặc biệt và hoạt động mua bán hàng hoá thì bắt buộc phải thực hiện thủ tục xin cấp giấy phép kinh doanh trước khi hoạt động trên thực tế, điển hình có thể nói đến dịch vụ logistics, trung gian thương mại, thương mại điện tử… |
